Trong truyện ngắn Runaround của nhà văn khoa học viễn tưởng nổi tiếng Issac Asimov, ông đã đưa ra 3 điều luật dành cho robot ( Three Laws of Robotics) theo đó: 1. Robot không được làm hại con người hoặc để mặc cho con người bị hại; 2. Robot phải tuân theo mệnh lệnh được con người đưa ra trừ khi những lệnh này mâu thuẫn với điều luật thứ nhất; 3. Robot phải tự bảo vệ mình với điều kiện hành vi tự vệ này không mâu thuẫn với điều luật thứ nhất và thứ hai. Tưởng chừng chỉ hiệu lực trong các tác phẩm viễn tưởng, Viện các tiêu chuẩn của Anh hay BSI đã vừa công bố một bộ nguyên tắc đạo đức chính thức liên quan đến robot. Phải chăng là nhằm ngăn ngừa robot nổi loạn trong tương lai?

Dan Palmer - lãnh đạo bộ phận phát triển thị trường tại BSI cho biết: "Các ủy ban chuyên môn chịu trách nhiệm về vấn đề này nghĩ rằng họ thật sự cần đến một bộ nguyên tắc đạo đức xoay quanh cách robot được con người sử dụng. Đây là một lĩnh vực đang được cộng đồng tranh luận sôi nổi."

Bộ nguyên tắc mang mã BS 8611 bắt đầu với ý tưởng tương tự bộ luật 3 điều dành cho robot của tác giả Asimov đó là: "Các robot không được thiết kế với mục đích chính hoặc duy nhất là nhằm giết hoặc đe dọa con người."

Tuy nhiên, bộ nguyên tắc này cũng nhắm đến các vấn đề phức tạp hơn về tính minh bạch, đó là: "Phải có khả năng tìm ra ai chịu trách nhiệm đối với bất kỳ một con robot nào và hành vi của nó." Thậm chí đã có một cuộc tranh luận về việc liệu chăng cho phép robot hình thành mối quan hệ cảm xúc với người dùng? Một con robot có nhận thức có thể có các hành vi phân biệt chủng tộc và/hoặc phân biệt giới tính và nhiều hành vi nhạy cảm khác.
 

Nhìn chung đây là một nổ lực thú vị của BSI - một tổ chức vốn chịu trách nhiệm tạo ra các tiêu chuẩn kỹ thuật và chứng nhận cho nhiều sản phẩm và dịch vụ của Anh, nhằm chính thức đưa ra những phương pháp đối phó với robot cũng như khiến các nhà nghiên cứu robot nghĩ đến những khía cạnh về công việc mà họ đang làm bên ngoài những yếu tố kỹ thuật.

Palmer nói: "Các robot đã được sử dụng trong sản xuất trong suốt một thời gian dài. Tuy nhiên những gì chúng ta đang thấy là ngày càng nhiều robot có khả năng tương tác với con người. Một ví dụ, đã có nhiều trường hợp trong đó các robot được sử dụng để chăm sóc con người. Có những cách sử dụng, khai thác robot mới mà chúng ta chưa từng thấy trước đây và đây là lý do tại sao chúng ta cần đến một bộ nguyên tắc đạo đức dành cho robot."

Về cơ bản là như vậy, thông tin chi tiết về bộ nguyên tắc này vẫn chưa có nhiều do nó được BSI bán với giá $208, nếu bạn tò mò thì … đây là link mua, hy vọng có ai đó làm chuột bạch.

Bài viết liên quan:

• 12 robot tưởng như chỉ có trong phim viễn tưởng nhưng đang hoạt động cùng chúng ta mỗi ngày
• Người và robot có thể sinh con cùng nhau trong vòng 100 năm nữa?
• CEO của GitHub: Nghề viết code truyền thống sắp không còn nữa, vì đó là việc của robot